Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ  ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
——

Αθήνα, 16 Νοεμβρίου 2018

«Και ο πολιτισμός είναι δικαίωμα των παιδιών και των νέων» – 20 Νοεμβρίου 2018 – Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού 

Με πρωτοβουλία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και σε συνεργασία με την Προεδρία της Δημοκρατίας και το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού του ΟΗΕ.  

Τριάντα περίπου χρόνια μετά την υιοθέτηση της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού του ΟΗΕ, τα παιδιά συνεχίζουν να ζουν σε όλο τον κόσμο κάτω από παγκόσμιες απειλές υψηλής έντασης. Φτώχεια και πείνα, πόλεμοι,  φυσικές καταστροφές, κοινωνικός αποκλεισμός, μαζικές μετακινήσεις προσφύγων και μεταναστών, διακρίσεις και βαθιές ανισότητες δεν αποτελούν δυστυχώς σπάνια φαινόμενα.

Ο φετινός εορτασμός της Ημέρας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, στις 20 Νοεμβρίου, είναι και για τη χώρα μας σημαντικός, ιδιαίτερα τώρα που βγαίνει από την κρίση, προκειμένου να σχεδιάσουμε και να δεσμευτούμε όλοι, το κράτος, η τοπική αυτοδιοίκηση και οι οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών,  σε ένα πολυετές  μακροπρόθεσμο εθνικό σχέδιο για το σεβασμό  των δικαιωμάτων των παιδιών.

Το υπουργείο Πολιτισμού αναγνωρίζει το μερίδιο της δικής του ευθύνης απέναντι στα πολιτισμικά δικαιώματα των παιδιών. Στις μέρες μας οι κοινωνικές ανισότητες και διακρίσεις γίνονται ακόμη πιο σκληρές όταν παίρνουν τη μορφή πολιτισμικών διακρίσεων και στιγματίζουν τα παιδιά μέσα και έξω από το σχολείο. Στο στόχαστρο  βρίσκεται κάθε διαφορετικό χαρακτηριστικό,  συμπεριφορά, ευαισθησία. Οι διακρίσεις γλώσσας, φυλής, φύλου, χρώματος, θρησκευτικής πεποίθησης, σεξουαλικού προσανατολισμού κάνουν την καθημερινή ζωή πολλών ανηλίκων δυσβάσταχτη. Απέναντι σε αυτά οφείλουμε να πάρουμε θέση, να μιλήσουμε δυνατά και καθαρά. Οι προκαταλήψεις και τα φαινόμενα λεκτικής και σωματικής βίας δεν αφορούν μόνο τους θύτες και τα θύματα αλλά καθένα και καθεμιά μας.

Στις  προκλήσεις των καιρών η θετική απάντηση που έχουμε να αντιτάξουμε είναι  η ελεύθερη έκφραση, η συμμετοχικότητα, η συνεργασία,  η δημιουργικότητα, η φαντασία, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα και η αλληλεγγύη. Καθώς στις νεαρές ηλικίες συγκροτείται η ιδιαίτερη πολιτισμική ταυτότητα, είναι σημαντικό το περιβάλλον που δημιουργούμε για τα παιδιά μας να τους προσφέρει ελευθερία γνώμης, κριτική ματιά και υπεύθυνη στάση.

Το παιδί-πολίτης, ένα υπό διαμόρφωση μέλος της δημοκρατικής κοινωνίας, δικαιούται να έχει ισότιμη πρόσβαση στις κοινωνικές διεργασίες, να συμμετέχει  και να παίζει ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση της ζωής και του μέλλοντός του.

Έχουμε υποχρέωση να  φροντίσουμε και να υποστηρίξουμε ιδιαίτερα  τα  παιδιά που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, όπως τα παιδιά σε κατάσταση φτώχειας, τα παιδιά που εγκαταλείπουν πρώιμα το σχολείο, τα έγκλειστα παιδιά σε ιδρύματα, φυλακές ανηλίκων και κέντρα κράτησης, τα παιδιά με αναπηρίες, τα παιδιά Ρομά, τα παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες, καθώς και όλες τις άλλες ομάδες που κινδυνεύουν με αποκλεισμό.

Αξίζει να μετατρέψουμε τις σκέψεις μας σε πράξη και να σχεδιάσουμε παρεμβάσεις που θα φέρουν αλλαγές στο λόγο, τις συνειδήσεις και τις καθημερινές κοινωνικο-πολιτισμικές πρακτικές μας.

Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού

Ενόψει του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Δικαιωμάτων του Παιδιού στις 20 Νοεμβρίου, η Θεματική Αντιπεριφερειάρχης Παιδείας και Κοινωνίας των Πολιτών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, κ. Σοφία Μαυρίδου, επισημαίνει:

Η Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού γιορτάζεται στις 20 Νοεμβρίου και, όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος διοργανώνονται διεθνείς καμπάνιες, για να μας υπενθυμίσουν το αυτονόητο δικαίωμα των παιδιών στην παιδεία, στην ειρήνη, στην ισοτιμία, στην ελευθερία λόγου και έκφρασης, για να ακουστεί η φωνή τους σε όλο τον κόσμο, για να «χτίσουμε» ένα καλύτερο αύριο για όλα τα παιδιά.

Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που αποτελεί το πλέον αποδεκτό κείμενο για τα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως, υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 20 Νοεμβρίου του 1989. Έως σήμερα έχει επικυρωθεί από 193 χώρες, μία από αυτές και η Ελλάδα, που την επικύρωσε με το Νόμο 2101 στις 2 Δεκεμβρίου του 1992 (ΦΕΚ 192 / τόμος Α).

Τα 54 άρθρα της καλύπτουν όλα τα δικαιώματα των παιδιών που χωρίζονται σε 4 τομείς: Δικαιώματα Επιβίωσης, Ανάπτυξης, Προστασίας και Δικαιώματα Συμμετοχής.

Η οικογένεια ως θεμελιώδης μονάδα της κοινωνίας και το φυσικό περιβάλλον για την ανάπτυξη και την ευημερία όλων των μελών της- και ιδιαίτερα των παιδιών- πρέπει να έχει την προστασία και την υποστήριξη που χρειάζεται για να μπορέσει να διαδραματίζει πλήρως το ρόλο της στην κοινότητα.

Το παιδί, για την αρμονική ανάπτυξη της προσωπικότητας του, πρέπει να μεγαλώνει μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον, σ’ ένα κλίμα ευτυχίας, αγάπης και κατανόησης. Όπως, υποδεικνύεται, στη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Παιδιού, «το παιδί, λόγω της σωματικής και διανοητικής του ανωριμότητας, χρειάζεται ειδική προστασία και φροντίδα, συμπεριλαμβανομένης και της κατάλληλης νομικής προστασίας, τόσο πριν όσο και μετά τη γέννησή του».

Αναγνωρίζοντας τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των παιδιών σε όλες τις χώρες και ιδιαίτερα στις υπό ανάπτυξη χώρες, η Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας αναγνωρίζοντας την αξίωση του κράτους να μεριμνά για τις βασικές υλικές ανάγκες του παιδιού, διοργάνωσε στην έδρα της Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας, δράση εξωστρέφειας με θέμα:”ΠΑΙΔΙ: ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ” σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας.

Είναι κοινώς παραδεκτό, ότι μετά την υιοθέτηση της Σύμβασης του 1989 και την Παγκόσμια Σύνοδο Κορυφής του επόμενου έτους, ολοένα και περισσότερα παιδιά γεννιούνται υγιή, σε όλο και μεγαλύτερο αριθμό παιδιών διασφαλίζεται το δικαίωμα να διαβάζουν, να γράφουν, να είναι ελεύθερα να μελετούν, να παίζουν και γενικότερα κατοχυρώνεται το δικαίωμά τους να είναι παιδιά. Παρόλα αυτά, τα Δικαιώματα του Παιδιού εξακολουθούν να απέχουν πολύ από το να γίνουν σεβαστά σε παγκόσμιο επίπεδο, οι δε θεμελιώδεις ανάγκες του παιδιού εξακολουθούν να μην ικανοποιούνται.

Είναι σημαντικό να προετοιμαστεί το παιδί πλήρως για να ζήσει μία ατομική ζωή στην κοινωνία και να ανατραφεί μέσα στο πνεύμα των ιδανικών, που διακηρύσσονται στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και ειδικότερα μέσα στο πνεύμα της ειρήνης, της αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της ισότητας και της αλληλεγγύης.

Σοφία Μαυρίδου

Θεματική Αντιπεριφερειάρχης Παιδείας και Κοινωνίας των Πολιτών
της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡOΣ THΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Αθήνα, 19 Νοεμβρίου 2018

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Το «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού» παρουσίασαν ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μιχάλης Καλογήρου και η Γενική Γραμματέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Υπουργείου Μαρία Γιαννακάκη, στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πολιτικής (ΚΥ.Σ.ΚΟΙ.Π) που συνεδρίασε, σε ευρεία σύνθεση, σήμερα Δευτέρα 19 Νοεμβρίου 2018, υπό τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης και Υπουργό Οικονομίας & Ανάπτυξης, Γιάννη Δραγασάκη.

Ο Αντιπρόεδρος τόνισε ότι αυτή η Κυβέρνηση, από την πρώτη στιγμή, έθεσε μια διττή προτεραιότητα: Την άμεση ανακούφιση όσων η κρίση έπληξε περισσότερο και τη σταδιακή συγκρότηση του νέου Κοινωνικού Κράτους. Μάλιστα, έκανε ξεχωριστή μνεία στη μείωση της παιδικής φτώχειας κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες τη διετία 2015-2016.

Ο κ. Δραγασάκης υπογράμμισε ότι η εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου σηματοδοτεί ένα πρώτο βήμα προς τη μετάβαση από μια μακροχρόνια περίοδο αδιαφορίας, αποσπασματικής και συνολικά ανεπαρκούς πολιτικής για τα Δικαιώματα του Παιδιού σε μια περίοδο που τίθενται οι βάσεις -θεσμικές, πολιτικές και αναπτυξιακές- για τη διαμόρφωση ολοκληρωμένων, στοχευμένων και αποτελεσματικών παρεμβάσεων.

Η Κυβέρνηση, σε υπέρβαση των περιορισμών και δυσκολιών που έθετε το πλαίσιο της επιτροπείας, προχώρησε στη θεσμοθέτηση και υλοποίηση σημαντικών πολιτικών για το Παιδί, αντιμετωπίζοντας τις επιπτώσεις της κρίσης αλλά και κατοχυρώνοντας καινούργια δικαιώματα στο πλαίσιο συγκρότησης του νέου Κοινωνικού Κράτους. Σε αυτές, μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται:

1. Η ψήφιση του Ν. 4538/2018 του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την αναδοχή και υιοθεσία και τη δημιουργία Εθνικού Μητρώου Ανηλίκων, με στόχο τη διαφάνεια και την επιτάχυνση των διαδικασιών υιοθεσίας και αναδοχής.
2. Η ψήφιση του Ν. 4521/2018 του Υπουργείου Παιδείας με τον οποίο ρυθμίζεται η δίχρονη υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση: Στόχος είναι η πρόληψη της σχολικής αποτυχίας, του λειτουργικού αλφαβητισμού, η μείωση της σχολικής διαρροής καθώς και η ένταξη στο εκπαιδευτικό σύστημα μαθητών που προέρχονται από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
3. Η διεύρυνση της δωρεάν πρόσβασης παιδιών σε βρεφονηπιακούς σταθμούς (από 79.000 παιδιά το 2015 σε 127.000 το 2018) των Υπουργείων Εσωτερικών και Εργασίας.
4. Η ίδρυση νέων βρεφονηπιακών σταθμών (10.000 νέες θέσεις το 2018-19) με στόχο μέχρι το 2021 να καλυφθεί η ζήτηση.
5. Η δράση του Υπουργείου Εσωτερικών για επιχορήγηση Δήμων και νομικών προσώπων με στόχο την ανακαίνιση, αναμόρφωση και τον εξοπλισμό υφιστάμενων βρεφικών, παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών με σύγχρονες προδιαγραφές λειτουργίας και ασφάλειας.
6. Η δράση του Υπουργείου Εργασίας για χορήγηση δωρεάν σχολικών γευμάτων για όλους τους μαθητές δημοτικών σχολείων των περιοχών που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση. Η δράση αφορά 153.000 μαθητές που απολαμβάνουν κάθε μέρα ζεστά γεύματα. Στόχος είναι η επέκταση σε όλα τα δημοτικά σχολεία της χώρας (600.000 παιδιά). Η δράση έχει επεκταθεί και στους Δήμους Μαραθώνα – Ραφήνα και Πικέρμι, που επλήγησαν από τις πυρκαγιές, καθώς επίσης και στους Δήμους Μάνδρας και Φυλής, που επλήγησαν από τις πλημμύρες.
7. Η χορήγηση αυξημένου επιδόματος παιδιού από το Υπουργείο Εργασίας σε περισσότερες οικογένειες που βρίσκονται σε ανάγκη (+100.000 δικαιούχες οικογένειες το 2018).
8. Η ψήφιση του Ν. 4554/2018 του Υπουργείου Εργασίας σχετικά με την επιτροπεία ασυνόδευτων ανηλίκων (προστασία για τα ασυνόδευτα ανήλικα προσφυγόπουλα) καθώς και η δράση για την ένταξη των προσφυγόπαιδων στην εκπαίδευση.
9. Στον τομέα της Υγείας διασφαλίστηκε η καθολική και ισότιμη πρόσβαση των ανασφάλιστων παιδιών/οικογενειών στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας και στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ενώ θεσμοθετήθηκε ο θεσμός του οικογενειακού παιδιάτρου σε ΤΟΜΥ και Κέντρα Υγείας στο πλαίσιο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
10. Η ίδρυση των Αυτοτελών Γραφείων Προστασίας Ανήλικων Θυμάτων, τα «Σπίτια του Παιδιού», σύμφωνα με το Ν. 4478/2017 του Υπουργείου Δικαιοσύνης, για την προστασία των ανηλίκων θυμάτων κακοποίησης και η κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης για την πρόληψη της ενδοοικογενειακής βίας.

Παρουσιάζοντας το Σχέδιο Δράσης, ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μιχάλης Καλογήρου επισήμανε τους επτά άξονες υψηλής προτεραιότητάς του:

1. Καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας και των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης

στα παιδιά

2. Προστασία των παιδιών στο πλαίσιο των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών
3. Διασφάλιση του δικαιώματος των παιδιών στην υγεία
4. Δικαιώματα των παιδιών στην εκπαίδευση, στον πολιτισμό και αθλητισμό
5. Παιδική προστασία στην κοινότητα – αποϊδρυματοποίηση
6. Δικαιοσύνη φιλική προς τα παιδιά
7. Οριζόντια δράση για τα δικαιώματα των παιδιών με αναπηρίες

Ο Υπουργός τόνισε ότι το Εθνικό Σχέδιο, που εκπονήθηκε από τη Γενική Γραμματεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, πρώτον εναρμονίζει την Ελλάδα με τα διεθνή πρότυπα, αφού προωθεί και διασφαλίζει την εφαρµογή των προβλέψεων της ∆ιεθνούς Σύµβασης για τα ∆ικαιώµατα του Παιδιού (ν.2101/1992) και δεύτερον με τον «Εθνικό Μηχανισμό Εκπόνησης, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης Σχεδίων Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού» (ν. 4491/2017), καλύπτεται το θεσμικό έλλειμμα που είχε επισημανθεί από την Επιτροπή Ηνωμένων Εθνών για τη μη ύπαρξη φορέα συντονισμού εφαρμογής της Διεθνούς Σύμβασης.

Μεταξύ των νέων δράσεων που προβλέπονται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου περιλαμβάνονται:

• Η επιδότηση στέγης, σε πρώτη φάση, για 340.000 οικογένειες από το 2019.
• Η παροχή υπηρεσιών οδοντιατρικής πρόληψης και περίθαλψης σε παιδιά μέχρι και 18 ετών, με κάλυψη από τον ΕΟΠΥΥ (ύψους 40 εκατ. ευρώ) από το 2019, μέσα από τη συνεργασία με ιδιώτες οδοντιάτρους.
• Η δημιουργία 100 Κέντρων Στήριξης Οικογένειας, συνδεδεμένων με τα Κέντρα Κοινότητας για την έμπρακτη στήριξη γονέων και παιδιών στα προβλήματα της καθημερινότητάς τους.
• Η αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου, με ρυθμίσεις μεταξύ άλλων για ζητήματα επιμέλειας τέκνων μετά το διαζύγιο (Μάρτιος 2019).
• Η άρση οικονομικών επιβαρύνσεων των οικογενειών στον τομέα της Ειδικής Αγωγής, με αλλαγή του σημερινού συστήματος της προπληρωμής από τους γονείς και την υποβολή της δαπάνης στον ΕΟΠΥΥ.
• Η εφαρμογή προγράμματος αποϊδρυματοποίησης για Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ).
• Η ανάπτυξη νέων δημόσιων δομών παιδοψυχιατρικής φροντίδας, με δημιουργία και στελέχωση νέων παιδοψυχιατρικών κλινικών και Κοινοτικών Κέντρων Ψυχικής Υγείας Παιδιών-Εφήβων.
• Η δράση για τα παιδιά έγκλειστων γονέων (για τη διατήρηση της επικοινωνίας και επαφής των παιδιών με τους γονείς τους).

Στη βάση της εισήγησης του αρμόδιου Υπουργού, το ΚΥ.Σ.ΚΟΙ.Π. αποφάσισε:

Την έγκριση  του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού ως βάση για την περαιτέρω ενίσχυση του κυβερνητικού έργου με άξονες α) την εμβάθυνση της διυπουργικής συνεργασίας για την αντιμετώπιση σύγχρονων και απαιτητικών προβλημάτων του Παιδιού, β) τη βέλτιστη αξιοποίηση της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027, γ) τη συστηματική παρακολούθηση και αξιολόγηση βάσει ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών της αποτελεσματικότητας των προωθούμενων πολιτικών και δράσεων.

*οι φωτογραφίες δημοσιεύονται με ευθύνη της Unicef