με Θεία Λειτουργία, Δέηση, κοπή της βασιλόπιτας, παρουσίαση του νέου ημερολογίου της και διάλεξη του Σωτήρη Μασταγκά
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΤΟΧΩΡΙΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΣΤΕΓΗ: Μπιζανίου 44, Τ.Κ. 54639 Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310–818260
Θεσσαλονίκη, 15-12-2022
Π Ρ Ο Σ Κ Λ Η Σ Η
ΣΤΟΥΣ ΛΙΤΟΧΩΡΙΤΕΣ ΚΑΙ ΛΙΤΟΧΩΡΙΤΙΣΣΕΣ
Την Κυριακή, 29 Ιανουαρίου 2023, θα πραγματοποιηθεί, με κάθε επισημότητα, στο Σύλλογο (Μπιζανίου 44, Θεσσαλονίκη) η μεγάλη ετήσια εκδήλωση στη μνήμη του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω. Η εκδήλωση θ’ αρχίσει με τη Θεία Λειτουργία με Αρτοκλασία στον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου (περιοχή Παπαφείου) στις 10 π.μ., όπου θα χοροστατήσει ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Γρεβενών κ.κ. ΔΑΒΙΔ. Στη συνέχεια, στη Στέγη του Συλλόγου, θα πραγματοποιηθεί η καθιερωμένη Δέηση, η κοπή της Βασιλόπιτας, η παρουσίαση του νέου Ημερολογίου μας και Διάλεξη από το Νομικό, Αξιωματικό ε.α. κ. Μασταγκά Σωτήριο με θέμα:
«Ο Άγιος Διονύσιος εν Ολύμπω και η ίδρυση του Λιτοχώρου»
Στην εκδήλωση έχουν κληθεί να παραβρεθούν εκπρόσωποι των αρχών από το Λιτόχωρο, την Πιερία και τη Θεσσαλονίκη.
Και για την Ιστορία…
…. Ο Σύλλογος Λιτοχωριτών ιδρύθηκε το 1934 και από τότε βρίσκεται συνεχώς σε λειτουργία, διαθέτοντας ιδιόκτητη στέγη και γραφείο στην οδό Μπιζανίου 44. Αυτή την εποχή εκτιμάται ότι υπάρχουν στη Θεσσαλονίκη περίπου 4.000 Λιτοχωρίτες με πολλές και ποικίλες δραστηριότητες σε πολλούς τομείς, όπως εμπορική ναυτιλία, ελεύθεροι επαγγελματίες, γιατροί, καθηγητές, δάσκαλοι, δημόσιοι υπάλληλοι, οικοδόμοι, φοιτητές, συνταξιούχοι κτλ
Οι πρώτοι Λιτοχωρίτες εγκαταστάθηκαν από αιώνες στη Θεσσαλονίκη, από το Απελευθερωτικό Κίνημα του 1854 και κυρίως μετά την Επανάσταση του Ολύμπου, στα 1878, όπου πρωτοστάτησαν οι κάτοικοι του Λιτοχώρου με την τοπική Επαναστατική Κυβέρνηση με Πρόεδρο τον μεγαλέμπορο Ευάγγελο Κοροβάγγο. Οι Τούρκοι, αφού έκαψαν το Λιτόχωρο και μετά από διπλωματικές πιέσεις των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής, μετέφεραν ένα σημαντικό τμήμα του Λιτοχωρίτικου πληθυσμού, κυρίως προεστούς (περίπου 180 οικογένειες), στη Θεσσαλονίκη, στο Πεδίο του Άρεως, σημερινό Γ’ Σώμα Στρατού, από το οποίο ένα μέρος παρέμεινε μόνιμα πια στην πόλη. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, ήρθαν και εγκαταστάθηκαν και άλλοι Λιτοχωρίτες, κυρίως ναυτικοί, οικοδόμοι και επαγγελματίες.
Χώρος συνάντησης των Λιτοχωριτών ήταν, από τα τέλη του 19ου αιώνα, το καφενείο με την επωνυμία «Λιτόχωρο» ή το «καφενείο του Τσιάλη», όπως το έλεγαν αργότερα οι Λιτοχωρίτες. Αυτό βρισκόταν στην Παλιά Παραλία, στη θέση όπου ήταν μεταπολεμικά το καφενείο «Αιγαίον». Ήταν στέκι κυρίως των Λιτοχωρινών καπεταναίων και ναυτικών, που έδεναν τα καράβια τους ακριβώς απέναντι, δίπλα στα Αγιορείτικα. Στη συνέχεια χώρος συνάντησης είναι ο χώρος της ιδιόκτητης Στέγης, όπως προαναφέρθηκε.
Ο αριθμός των Λιτοχωριτών αυξήθηκε αρκετά και το 1934 αποφάσισαν να δημιουργήσουν σύλλογο με την επωνυμία «Σύλλογος των εν Θεσσαλονίκη Λιτοχωριτών» καθώς και το 1966 τη Στέγη, στην οδό Μπιζανίου 44, όπου έκτοτε στεγάζεται.
Σήμερα οι Λιτοχωρίτες κατοικούν διεσπαρμένοι σε ολόκληρο το πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης, όμως αρκετοί διαμένουν από πολύ παλιά στην περιοχή του κέντρου Θεσσαλονίκης, Γ’ Σώματος Στρατού, Αγίας Τριάδας, Σχολής Τυφλών, Παπαφείου Ορφανοτροφείου, Φάληρο, Τούμπα, Τριανδρία ….
Με εκτίμηση
Για το Δ.Σ.
Ο Πρόεδρος Η Γεν. Γραμματέας
Κάκκαλος Θεόδωρος Καναβούρα Ελένη
Τροπάριο του Αγίου Διονυσίου
Τοῦ Ὀλύμπου οἰκήτωρ Πιερίας ἀγλάισμα,
καὶ τῆς ἐπωνύμου Μονῆς σου ἱερὸν περιτείχισμα,
ἐδείχθης Διονύσιε σοφέ,
βιώσας ὥσπερ Ἄγγελος ἐν γῇ,
καὶ παρέχεις τὴν ταχεῖαν σου ἀρωγήν,
τοὶς εὐλαβῶς κραυγάζουσιν δόξα τῷ δεδωκότι σοὶ ἰσχύν,
δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι,
δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ πάσιν ἰάματα.
Το γκρεμισμένο μοναστήρι!
ποίημα του Αθανασίου Κοκκώνη,
τέως Δημάρχου Λιτοχώρου
(1912-1985)
Ευλαβικός προσκυνητής πήρα το μονοπάτι
στον Άγιο Διονύσιο ν΄ ανέβω απ’ το πουρνό,
όλα τριγύρω με κοιτούν μ’ ένα θλιμμένο μάτι
κι όπως να φτάσω μάχομαι μέσ’ το μαβί το δειλινό.
Μου το ‘παν και το καρτερώ, μου το ‘παν λυπημένα
οι ξυλοκόποι του βουνού σε μήνυμα τραχύ
πως περπατώ ανώφελα, βαδίζω στα χαμένα…
δεν θα βρω μέρος να σταθώ να πω την προσευχή!
Γύρω αγροικώ την ερημιά και στην ψυχή μου κλείνω
τον πόνο καθώς σιγοκλαίν του δάσους τα πουλιά…
Σμίγω το θρήνο μου μαζί με το δικό τους θρήνο
σε μοιρολόγι πένθιμο, σε θλιβερή λαλιά…
Πού είναι το μεγαλόπρεπο, το μέγα μοναστήρι,
λιμάνι ακύμαντο ψυχών, αγνότητας κλουβί
το απόκοσμο και ταπεινό πού είναι το μοναστήρι
καμπάνα η γλυκόηχη πού κείτεται βουβή;
Πού ‘ναι η εκκλησιά με το σταυρό, κατάκορφη πορφύρα
που οι αιώνες έκτισαν με χέρια ευλαβικά,
λουσμένη στη μοσχοβολιά από τα χίλια μύρα
που ο τάφος του Αγίου μας σκορπάει μυστικά;
Των ρασοφόρων οι σκιές πού να πλανώνται τώρα
σέρνοντας την ορφάνια τους στη μαύρη προσφυγιά;
Σαν τα μελίσσια που σκορπά του χαλασμού η μπόρα
πουλάκια που αλαφιάστηκαν σε δυνατό βοριά…
Συντρίμμια βλέπω μοναχά στον τόπο αυτόν τον άγιο
που η αγριάδα κι ο χαμός εστήσανε χορό…
Συντρίμμια που τ΄ αράδιασεν αλαργινό ναυάγιο,
σάρκες που σκόρπισαν παντού από γίγαντα νεκρό.
Ας γονατίσω ταπεινά σ’ αυτήν εδώ την άκρη
όπου αγροικώ τον τάφο του να ανάψω το κερί…
ν’ αφήσω και τα μάτια μου να πλημμυρίσουν δάκρυα,
δάκρυα θερμά στον άγιο που πάντα συγχωρεί…
Τάχα θε να ‘ρθει ένας καιρός, καμιά στιγμή μεγάλη
που θα στηθεί εδώ ψηλά το μοναστήρι πάλι
και το φεγγάρι ολόγιομο πίσω απ’ το βουνό
να βρει το ταίρι του ξανά, τον αργυρό σταυρό;
Φοβούμαι τα ερείπια που κείτονται εμπρός μου,
φοβούμαι μήπως ρίζωσαν βαθιά μέσα στη γη
φοβούμαι την ελπίδα μου μήπως πεθάνει εντός μου
καθώς με ζώνει από παντού του κόσμου η σιγή…
Ω, σεις οι δυνατοί, όπου κι αν είστε
του Προμηθέα ακούστε τη φωνή
και το παλάτι του Αγίου ξανακτίστε
που κάθε χριστιανού ψυχή δονεί!!!
