και τα φυλάνε προς κάψιμον, ενώ μπαρμπέρης τροχάει ξουράφια και μερακλήδες στήνονται για διδασκαλικές δαντέλες…
του ειδικού συνεργάτου μας,
Παναγή Τσαμθέμ
Ανεξαρτήτως μέγεθος και παρουσιαστικού, από τσικλιστάρι ως κέδρο για γρεντιά, τα συμπαθή κωνοφόρα έχουν -από της Πρωτοχρονιάς και εντεύθεν- την τιμητικήν των, καθότι το έθιμον θέλει να θυσιάζονται στον βωμόν του εθίμου που φέρει -σήμερα- και αντιπυρικόν χαρακτήρα, ενώ οι ρίζες του πάνε βαθιά στο χρόνο και στην παγανιστικήν προέλευση πολλών εθίμων εις την Βαλκανικήν και παγκόσμια.
Ανά γειτονιά, μαχαλά και μπαϊρι, αλλά και συμπράττοντες ανά μεγαλυτέρων περιοχών, μ’κροί-τρανοί, οι άρρενες του Λιτοχώρου καταπιάνονται -μέρες τώρα- να εντοπίσουν, υλοτομήσουν και μεταφέρουν τα κέδρα της Αποκριάς, εντός του χωρίου και σε ασφαλείς κρυψώνας. Το συγκεκριμένο μέρος του εθίμου (η φύλαξις ωσάν Θερμοπυλών και ανώτερα) έχει πλέον ατονήσει και η εσοδεία αφήνεται ημερησίως εις την τύχην της, αφού δεν συνηθίζεται πλέον το “κλέψιμο”, δηλαδή η ληστρική επιδρομή μαχαλά εις μαχαλάν, με σκοπό τον προσπορισμό κέδρων ως λαφύρων, συνήθως από χαϊρίσιους ακάματους που αντί να χωθούν σε λάκκους, προτιμούν το “κλέψιμον”. Επειδή όμως η ενέργεια αυτή επιφέρει αντίποινα και ανταπόδοσιν ως βαθμού …κεδροβεντέτας, αποφεύγεται στας μέρας μας, αλλά επιβάλλεται και αυτό το μέρος του εθίμου να τονωθεί, ίνα παραδοθεί το έθιμον ολόκληρο και όχι κουτσιμπό εις τας επερχόμενας γενεάς.
Εφέτος, κέδρα μάζωξαν στο Χορ’στάσι, στη Φοράδα, στην Προπέλα και τον Αϊ-Γιώρη, ενώ άγνωστο παραμένει αν κρυφίως έχει κέδρα και στις Εργατικές (Κατοικίες). Γενικώς, λιγοστεύουν όσοι πιστοί στα παραδοσιακά θα δύναντο να το συντηρήσουν και έτσι μόνο την εβδομάς πριν το κάψιμο, βγήκαν στα τσαΐρια να μαζώξουν.
Τέλος -και μέχρι νεωτέρας ενημερώσεως- στο κάψιμο, αναμένεται μαζί με τα δημοτικά κλαρίνα, να παρελάσουν και δημοτικοί ή και περιφερειακοί υποψήφιοι. Οπότε, βάλτε προσωπίδες και -άμα σας δώσουν το χέρι- πείτε ένα “δαγκωτό, μείνε ήσυχος…” και πίσω στο χορό.
Και… σχωρεμένα (σε όσους ΔΕΝ μας αδίκησαν).
Και του χρόνου με υγεία. Πάντα
στο Φίλο
γιατί ήταν ο πρώτος
κι αφού ήταν, θα είναι πάντα
