“Χωρίς την βοήθεια αυτών των καλών ανθρώπων

δεν θα ήμουν εδώ σήμερα"

“… αυτό είναι 100% σίγουρο… ” – η ιστορία των Χαζάν της Θεσσαλονίκης και του κόσμου – 80 χρόνια μετά, το “ευχαριστώ” έγινε και δημόσιο

 

 

 

 

Στην εποχή του Απόλυτου Τρόμου, όταν λίγοι παρανοϊκοί έσπρωξαν το είδος μας στην παραφροσύνη που εμπνεύστηκαν ως λύση όλων των προβλημάτων του Ανθρώπου, δεν είχε σημασία αν έσωζες έναν ή πολλούς. Δεν είχε σημασία αν έσωζες ρωμανιώτη ή ρομά, κομμουνιστή ή ομοφυλόφιλο, ανάπηρο ή αντάρτη… Η μόνη διαφορά -με την ίδια όμως κατάληξη- ήταν αν ήσουν ο βιομήχανος Schindler ή ο ανώνυμος καϊκτσής. Ο πρώτος μπορεί να είχε και την πολυτέλεια μιας δίκης και καταδίκης, ο δεύτερος πιθανώς θα εκτελούνταν επί τόπου, με την ανακάλυψη της ανυπακοής του.

80 χρόνια μετά, όλα αυτά φαντάζουν και είναι πολύ μακρινά, όχι γιατί είναι ασήμαντα, αλλά γιατί η ανθρώπινη μνήμη, η συλλογική, η πανανθρώπινη, ρέπει στο να αποζητά τη λήθη, ως όρο και εγγύηση εύκολης ευδαιμονίας. Ως ξόρκι του προβληματισμού. Στον αντίποδα, οι ελάχιστοι επιζώντες των συνανθρώπων μας που γνώρισαν τον πιο απόλυτο από τον Απόλυτο Τρόμο, γρήγορα ανέλαβαν το καθήκον να καταγράψουν και να διαιωνίσουν τα τεκμήρια και της αγριότητας και της ανθρωπιάς. Την ευλογημένη αυτή προσπάθεια υλοποιούν και οργανισμοί πολυάνθρωποι, αλλά και άτομα μεμονωμένα, απόγονοι όλοι τους των λίγων τυχερών, των σωσμένων από Δίκαιους Εθνικούς. Καταγράφουν ονόματα και φυτεύουν δέντρα στο όνομά τους και στις προσευχές τους τους θυμούνται, όσο και τους παππούδες και τους πατέρες τους, τις μάνες και τις αδερφές που χάθηκαν.

Η τελετή που έγινε λίγες μέρες πριν στο Λιτόχωρο συνέβη μέσα σε μέρες που έφυγαν κι αυτές σαν όλες τις άλλες… κάπου ανάμεσα στο Χάνουκα και τα Χριστούγεννα. 80 χρόνια μετά, αν κι ο Τρόμος δεν εξαφανίστηκε, μετράμε το χρόνο με ορόσημα γιορτές και επετείους. Κάποια στιγμή, όταν οι σημερινοί λόγοι και οι διηγήσεις θα ανθίσουν από τους κόπους των απογόνων μας που δεν θα μας μοιάζουν, μέρα αντάξια θα καθιερώσουμε να τιμούμε όσους τόλμησαν να υπερασπιστούν το δικαίωμα όλων των Ανθρώπων στη Ζωή.

 

 

 

 

Η διήγηση ενός γειτονόπουλου

 

“Ήρθα για να πω ΄ευχαριστώ΄… “

 

 

 

το δελτίο Τύπου του Δήμου Δίου-Ολύμπου

 

Τα εγγόνια των Εμμάνουελ και Έμμας Χαζάν, εβραϊκής καταγωγής,
τίμησαν τρεις οικογένειες του Λιτοχώρου
για τη διάσωση των παππούδων και των γονέων τους,
στη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής



Τις οικογένειες των Καπετάν Βασίλη και Φωτεινής Σισκοπούλου, Νικολάου και Πελαγίας Γκιάτα και Καπετάν Γεωργίου και Αναστασίας Πιτσιάβα από το Λιτόχωρο, τίμησαν τα εγγόνια των Εμμάνουελ και Έμμας Χαζάν, κα Αλίκη Κοέν-Μωϋσή, κ. Φίκος Σαλτιέλ και κ. Νταβίντ Χαζάν, για τη διάσωση των παππούδων και των γονέων τους, Έττης, Ρασέλ και Μόσε κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην κατάμεστη αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Δίου-Ολύμπου την Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2022.

Την εκδήλωση άνοιξε η κα Αλίκη Κοέν-Μωϋσή, η οποία έκανε μία σύντομη αναδρομή στα γεγονότα που στιγμάτισαν την ιστορία της οικογένειάς της.

Κατά τον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Βαγγέλης Γερολιόλιος υπογράμμισε πως η εκδήλωση χαρακτηρίζεται από τις πανανθρώπινες αξίες της ανθρωπιάς, της αλληλεγγύης και της βοήθειας προς το συνάνθρωπο. Η διάσωση της εβραϊκής οικογένειας εκείνη την περίοδο από τις λιτοχωρίτικες οικογένειες, ανέφερε ο Δήμαρχος, αποδεικνύει την οικουμενικότητα που πρέπει να χαρακτηρίζει και σήμερα τη σκέψη μας, δείχνοντας εμφατικά ότι όλοι έχουμε ευθύνη να μην επιτρέψουμε να επαναληφθούν ξανά παρόμοια γεγονότα.

Εν συνεχεία πήρε το λόγο ο καθηγητής και πρώην Λυκειάρχης κ. Νίκος Ντάβανος, ο οποίος γνώρισε την οικογένεια του Εμμάνουελ και της Έμμα Χαζάν με τα τρία τους παιδιά, Έττη, Ρασέλ και Μόσε. Κατά την βιωματική του αφήγηση, ταξίδεψε το ακροατήριο στη δεκαετία του 1940, όπου, σε πολύ νεαρή ηλικία ο ίδιος, έζησε από κοντά την προσπάθεια όλης της τοπικής κοινωνίας να προστατέψει την οικογένεια εβραϊκής καταγωγής και να διατηρήσει κρυφή την ταυτότητά της.

Τις δικές του ευχαριστίες εξέφρασε ο κ. Νταβίντ Χαζάν προς την οικογένεια του καπετάν Βασίλη Σισκόπουλου και τους κατοίκους του Λιτοχώρου, μεταφέροντας το χαιρετισμό και τις ευχαριστίες του πατέρα του, που δεν μπόρεσε να παρευρίσκεται στην εκδήλωση.

Η τιμητική εκδήλωση έκλεισε με την απονομή από τα τρία εγγόνια της οικογένειας Χαζάν προς τους εκπροσώπους των τριών λιτοχωρίτικων οικογενειών και προς τον Δήμαρχο Βαγγέλη Γερολιόλιο, στο όνομα του λαού του Λιτοχώρου, ενός ευχαριστήριου αναμνηστικού με κεντρικό χαρακτηριστικό ένα καράβι, όπως εκείνο που έσωσε τους παππούδες τους κατά τη Γερμανική Κατοχή.

Η τιμητική εκδήλωση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Ναυτικό Μουσείο Λιτοχώρου και την υποστήριξη του Δήμου Δίου-Ολύμπου.