Ξαναβγήκαν τα Σίχνα

στα Θεοφάνια του Λιτοχώρου

μετά δυο χρόνια στο “πανδημικό” μπαούλο – φωτό και βίντεο από τον σημερινό εορτασμό

Μετά δύο χρόνια αναγκαστικής πανδημικής παύσης, με την ευεργεσία της χειμωνιάτικης καλοκαιρίας και “με τον αέρα” της εγγραφής τους στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, τα Σίχνα επανεμφανίστηκαν σήμερα στο Λιτόχωρο και έκαναν τον εορτασμό των Θεοφανείων και πάλι ξεχωριστό…

Όλα τα παραπάνω συντέλεσαν και στο να παρακολουθήσει το έθιμο και μεγάλος αριθμός επισκεπτών που κατέκλυσαν από νωρίς το πρωί την πρωτεύουσα του Δήμου Δίου-Ολύμπου, το κέντρο της και την περιοχή του Λάκου του Ενιπέα που φιλοξενεί παραδοσιακά την τελετή της Κατάδυσης του Τιμίου Σταυρού και του Αγιασμού των Υδάτων. Το εθιμικό τυπικό τηρήθηκε και φέτος και πρώτα έφτασαν στην κεντρική πλατεία του Λιτοχώρου τα Σίχνα του Αγίου Δημητρίου, ακολούθησαν αυτά του Αγίου Γεωργίου και υπό το ιδιόμελο, λιτοχωρίτικο, “Κύριε ελέησον” των Θεοφανείων και σε πομπή, Σίχνα, κλήρος και πιστοί πορεύτηκαν προς τον Ενιπέα.

Προσθέτοντας μια ακόμη χρονιά και μια ακόμη επιτυχία στο ενεργητικό τους, τον Σταυρό “έπιασαν” φέτος οι Λευτέρης Ευγενής και Βαγγέλης Ζορμπάς. Αμέσως μετά κι αφού έλαβαν τα πρώτα συγχαρητήρια και άλλαξαν ρούχα, άρχισαν να υλοποιούν το τελευταίο κομμάτι του εθίμου: ο Σταυρός θα περιοδεύσει σε όλα τα σπίτια και τις επιχειρήσεις του Λιτοχώρου και θα προσκυνηθεί, ενώ οι δύο θαρραλέοι θα “ασημωθούν” για το κατόρθωμά τους…

 

 

 

 

Δελτίο Τύπου // με την ευγενική παράκληση να δημοσιευτεί

Εορτασμός των Θεοφανίων στον Όλυμπο

 

Με κάθε επισημότητα και κατάνυξη, παρουσία πλήθους κόσμου τελέστηκε στους ιερούς ναούς στις δώδεκα κοινότητες του Δήμου Δίου-Ολύμπου η ακολουθία των Θεοφανίων και του Αγιασμού των υδάτων. Με σύμμαχο το καλό καιρό, πιστοί κάθε ηλικίας παρακολούθησαν τις τελετές.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ.κ. Γεώργιος τέλεσε τον αγιασμό των υδάτων στον Πλαταμώνα.

Ο Δήμαρχος Δίου-Ολύμπου Βαγγέλης Γερολιόλιος παρακολούθησε την Ακολουθία των Θεοφανίων στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου, στο Λιτόχωρο, όπου παρευρέθηκε και η Αντιπεριφερειάρχης Πιερίας Σοφία Μαυρίδου, οι βουλευτές Πιερίας Φώντας Μπαραλιάκος και Μπέττυ Σκουφά, εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκπρόσωποι των Ενόπλων Δυνάμεων καθώς και συλλόγων και φορέων της κοινότητας Λιτοχώρου.

Στο Λιτόχωρο τελέστηκε, όπως κάθε χρόνο, το έθιμο των Σίχνων. Πρωτόγνωρη η συμμετοχή επισκεπτών και πιστών, οι οποίοι συνόδευσαν τα Σίχνα από τις τρεις ενορίες προς το σημείο όπου γίνεται η κατάδυση του Σταυρού. Τον Σταυρό στο Λιτόχωρο έπιασε ο Λευτέρης Ευγενής.

Παρακολουθήστε την πομπή των Σίχνων των τριών ενοριών του Λιτοχώρου, από τον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου έως το σημείο όπου γίνεται η κατάδυση του Σταυρού στο ακόλουθο video: https://youtu.be/7Si0BOwtxNc

Φέτος το έθιμο των Σίχνων τελέστηκε για πρώτη φορά ενταγμένο στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.

 

 

 

Δήμος Δίου-Ολύμπου:
Συνέντευξη τύπου για την ένταξη του εθίμου των Σίχνων στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας

Συνέντευξη τύπου για την διαδικασία που ακολουθήθηκε για την ένταξη του εθίμου των Σίχνων, στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας πραγματοποιήθηκε το πρωί της Τετάρτης 4 Ιανουαρίου 2023 στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Δίου-Ολύμπου στο Λιτόχωρο, από την πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, Ουρανία Κατσαμάκα και τον ερευνητή του εθίμου, Γιάννη Παπαζαχαρία.

Πρόκειται για το έθιμο που τελείται κάθε χρόνο την ημέρα των Θεοφανίων στο Λιτόχωρο, το οποίο λέγεται ότι έχει τις ρίζες του στο Βυζάντιο και σύμφωνα με γραπτές πηγές πραγματοποιείται από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας μέχρι και σήμερα. Το έθιμο εντάχθηκε στο Εθνικό Ευρετήριο τον Φεβρουάριο του 2022, με απόφαση της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, στο οποίο εγγράφονται εθιμικά δρώμενα, πολιτισμικές πρακτικές και κοινωνικές τελετουργίες από όλη την Ελλάδα.

Τα Σίχνα είναι ψηλοί ιστοί με ασημένιο ή χρυσό σταυρό στην κορυφή, που φέρουν πολύχρωμες σημαίες (λάβαρα). Αντιπροσωπεύουν κάθε εξωκλήσι της περιοχής και συμμετέχουν με καθορισμένη ιεροτελεστία στον καθαγιασμό των υδάτων και στον εορτασμό των Φώτων στο Λιτόχωρο.

Κατά το καλωσόρισμα και τον χαιρετισμό του προς τους δημοσιογράφους ο Δήμαρχος Βαγγέλης Γερολιόλιος σημείωσε ότι πρόκειται για το πρώτο έθιμο του νομού Πιερίας που εντάχθηκε στον εν λόγω κατάλογο και απηύθυνε ανοιχτή πρόσκληση για την παρακολούθηση του εθίμου την ημέρα των Θεοφανίων στο Λιτόχωρο, με σύμμαχο φέτος τον καλό καιρό. Υπογράμμισε επίσης το γεγονός ότι το εκπληκτικό πολιτιστικό φορτίο που φέρει ο Δήμος αρχίζει πλέον να προβάλλεται στοχευμένα σε πανελλαδικό επίπεδο, ενώ στόχος είναι και άλλα πολιτιστικά δρώμενα του Δήμου, στο εγγύς μέλλον, να έχουν την ίδια ευκαιρία.

Η κα Κατσαμάκα παρουσίασε τη δική της συνεισφορά στο όλο εγχείρημα από τη μεριά του Δήμου, προκειμένου να τηρηθούν τα αυστηρά κριτήρια και οι σχολαστικές παράμετροι που θέτει το υπουργείο Πολιτισμού.

Από την πλευρά του ο ερευνητής του εθίμου, κ. Παπαζαχαρίας, παρουσίασε την πορεία της αίτησης, από την αρχική της σύλληψη έως και την τελική απόφαση της υπουργού Πολιτισμού. Έκανε μία ιστορική αναδρομή στο έθιμο των Σίχνων, που φέρεται να έφτασε στο Λιτόχωρο από τους κατοίκους της Κωνσταντινούπολης, μετά την άλωσή της. Ευχαρίστησε επίσης τους κυρίους Σωτήρη Μασταγκά, απόστρατο αξιωματικό, συγγραφέα-ερευνητή της τοπικής ιστορίας, και Νικόλαο Παπανικολάου, δικηγόρο, για την παραπομπή σε γραπτές πηγές άλλων εποχών και τις προσωπικές τους μαρτυρίες καθώς και το δάσκαλο Χρήστο Σκρέτα για την παραχώρηση προς χρήση μέρους των φωτογραφιών που χρησιμοποιήθηκαν στην σύνταξη του φακέλου. Μετά την ένταξη του εθίμου στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στόχος του κ. Παπαζαχαρία, με την υποστήριξη του Δήμου Δίου-Ολύμπου, αποτελεί η εγγραφή του εθίμου στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO.

Παρακολουθήστε ενδεικτικά πλάνα του εθίμου στο πέρασμα των χρόνων εδώ: https://youtu.be/3Lqob8dT3Dk