του Κωνσταντίνου Χατζηϊωαννίδη
Η ανάγκη ενός νέου κινήματος ειρήνης στον 21ο αιώνα
του
Κωνσταντίνου Χατζηϊωαννίδη
Τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, ο κόσμος βρισκόταν σε τροχιά συνεχούς έντασης. Ο Ψυχρός Πόλεμος όριζε τα διεθνή πράγματα, η απειλή του πυρηνικού ολέθρου ήταν διαρκής και οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι –με πιο εμβληματικό εκείνον στο Βιετνάμ– γεννούσαν αγανάκτηση, οργή και κινητοποιήσεις. Τότε, αναπτύχθηκε ένα ισχυρό, μαζικό και διεθνώς συντονισμένο κίνημα ειρήνης, με βαθιά κοινωνικά, πολιτικά και ηθικά θεμέλια. Και στην Ελλάδα, ακόμα και μέσα σε συνθήκες διώξεων και αυταρχισμού, η φωνή της ειρήνης, με πρόσωπα όπως ο Γρηγόρης Λαμπράκης, έγινε σύμβολο αγώνα και αξιοπρέπειας.
Σήμερα, περισσότερο από πενήντα χρόνια μετά, ο κόσμος δεν είναι πιο ασφαλής. Ο Ψυχρός Πόλεμος μπορεί να τελείωσε, αλλά τον διαδέχτηκε ένα πολύ πιο περίπλοκο και επικίνδυνο πολυπολικό σύστημα. Οι γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί εντείνονται σε κάθε γωνιά του πλανήτη, με τη Μέση Ανατολή, την Ουκρανία, τον Ειρηνικό, την Αφρική να μετατρέπονται σε πεδία πολέμου, επεμβάσεων και καταστροφής. Παράλληλα, η πολεμική ρητορική επανέρχεται στη δημόσια σφαίρα, ενώ η κούρσα των εξοπλισμών ζωντανεύει με νέα μορφή, πιο επικίνδυνη από ποτέ.
Και όμως, οι φωνές για την ειρήνη είναι σήμερα λιγότερο ηχηρές. Η απογοήτευση, η κόπωση, η αποπολιτικοποίηση, αλλά και η συστηματική απαξίωση της κινηματικής δράσης έχουν συμβάλει στη σιωπή. Όμως, αυτή η σιωπή δεν είναι επιλογή – είναι συνενοχή.
Η ανάγκη για ένα νέο μαζικό, διεθνές και μαχητικό κίνημα ειρήνης είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Όχι ως ρομαντική νοσταλγία του παρελθόντος, αλλά ως ζήτημα ζωής και θανάτου. Εκατομμύρια ζωές χάνονται, εκατοντάδες χιλιάδες ξεριζώνονται, και ο πλανήτης ολόκληρος οδηγείται σε μια καταστροφική τροχιά αστάθειας και βίας. Οι κοινωνίες μας δεν μπορούν να παραμείνουν αμέτοχες.
Οφείλουμε να ξαναβγούμε στους δρόμους. Με νέους τρόπους, νέα εργαλεία, αλλά την ίδια αταλάντευτη πίστη στην αξία της ανθρώπινης ζωής, της ειρηνικής συνύπαρξης, του διαλόγου αντί της βίας. Να συνδεθούμε με τα παγκόσμια κινήματα, να υψώσουμε ξανά τις σημαίες της ειρήνης, της αλληλεγγύης, της δικαιοσύνης. Γιατί, όπως τότε, έτσι και τώρα, τίποτα δεν χαρίζεται. Η ειρήνη κατακτάται.
